Là người nhanh nhạy và quyết đoán trong công việc, anh đã không ngừng học hỏi để từng bước làm chủ kỹ thuật trồng, chăm sóc bơ, cà phê… ứng dụng vào thực tiễn sản xuất và làm giàu chính đáng cho bản thân và gia đình. Anh Phan Văn Tuấn ở thôn 4, xã Tân Thanh, huyện Lâm Hà là người như thế.
Sinh năm 1982, sinh ra trong một gia đình có điều kiện về kinh tế nhưng anh không theo con đường học vấn mà gắn bó với nghề nông. Cuộc sống của anh bắt đầu với sản nghiệp từ 5ha đất canh tác cà phê bố mẹ cho làm vốn.
Với tài sản là 5 ha cà phê đang trong thời điểm cho thu hoạch, năng suất đạt trên 20 tấn nhân/năm, với độ tuổi còn rất trẻ, nguồn thu nhập một năm của anh không phải là nhỏ, nhưng anh không ham chơi như những người bạn cùng trang lứa, anh chăm chỉ và rất ham học hỏi, không dừng lại với mức thu nhập trên 300 triệu đồng/năm ở vùng quê nhiều người mơ ước, anh suy nghĩ với diện tích 5ha chỉ trồng độc canh cây cà phê một năm cho thu hoạch một lần vào thời điểm cuối năm, với giá trung bình khoảng 35.000 đồng/kg cũng chỉ cho thu nhập trên dưới 700 triệu đồng, trừ hết chi phí một năm còn khoảng 300 triệu để lo cho toàn bộ chi phí của gia đình thì khó có thể làm giàu. Với những suy nghĩ đó anh có ý tưởng trồng xen cây ăn quả trong vườn cà phê, qua tìm hiểu nhiều loại cây trồng xen nhưng anh lựa chọn cây bơ để trồng xen trong vườn cà phê của gia đình. Ý tưởng của anh bị nhiều người phản đối, thời điểm đó anh không có tiền nhưng anh quyết định vay mượn của bố mẹ được 30 triệu đồng mua cây bơ ghép giống 04 về trồng. Sau 3 năm trồng cây bơ cho thu hoạch, anh bắt đầu có thu nhập thêm từ tiền bán bơ, tuy nhiên giống bơ anh trồng ngon nhưng cho thu hoạch vào thời điểm chính vụ, do đó giá thành thấp, thu nhập không như mong muốn, cho đến năm 2013, nó như một cơ duyên, cùng lúc anh nghe được thông tin về giống bơ đầu dòng 034 của gia đình ông Nguyễn Văn Dậu ở huyện Bảo Lâm, không chần trừ anh xuống thăm quan và đặt mua chồi giống về ghép trên cây bơ sẵn có tại vườn với tổng số 350 cây/5ha, sau thời gian ghép 2 năm thì chồi ghép phát triển tốt và cho trái bói, anh vui mừng khoe với chúng tôi về giống bơ mới này, giống 034 có đặc điểm ra hoa quả quanh năm, thời điểm thu hoạch quả trái vụ thường vào tháng 12 âm lịch, vào chính vụ bắt đầu thu từ tháng 3 dương lịch, trung bình 300 – 400gram/quả, có quả lên đến 700 gram, quả dài, thịt quả vàng, bơ ăn béo, dẻo, hạt lép, ăn rất ngon, trái già hái xuống 5-7 ngày chín, thời gian bảo quản chín được 7-10 ngày thịt quả vẫn đảm bảo tốt, không bị đen do đó đủ thời gian để vận chuyển đi xa mà không sợ bị hư hỏng như các giống bơ khác, giá trung bình vào thời điểm giáp Tết 100.000 đồng/kg, giá thời điểm chính vụ bán tại vườn 65.000 đồng/kg.
Ngoài chuyện cây bơ anh còn khoe với chúng tôi về vườn cà phê trĩu quả, cùng thời điểm anh mua bơ về ghép, anh vô tình biết được thông tin về giống cà phê Thiện Trường, anh bắt đầu tìm hiểu về giống cà phê này, anh thấy đây là giống cà phê có tiềm năng về năng suất, tại thời điểm đó (năm 2013), vườn cà phê của gia đình anh tuy đã đến tuổi ghép cải tạo nhưng vẫn nổi tiếng là đẹp và đạt năng suất ở ngưỡng cao so với người dân trồng cà phê ở địa phương, năng suất ổn định trên 4 tấn/ha nhưng anh không ngần ngại khi đưa ra quyết định ghép cải tạo cà phê bằng giống cà phê Thiện trường, nhờ tính quyết đoán và bản lĩnh, năm 2013 anh đầu tư mua hết 70 triệu tiền chồi giống về ghép đồng loạt cho 5ha, anh tiến hành ghép nhưng không cưa cây cà phê cũ mà để duy trì nguồn thu nhập trong thời gian chồi ghép chưa cho thu hoạch. Năm 2014, anh tận thu được 20 tấn nhân cà phê trên thân cũ đồng thời cưa đốn để cà phê ghép phát triển. Trong năm 2015, cà phê ghép của anh bắt đầu cho thu bói, năm đầu thu bói nhưng năng suất đạt hơn mong đợi, thu trên 15 tấn nhân, năng suất gần bằng so với vườn cà khi anh chưa ghép, đồng thời anh bán trên 40 triệu tiền chồi ghép cho người dân trồng cà phê tại địa phương.
Với vườn bơ năm đầu đang cho thu bói và cà phê ghép cho thu hoạch năm thứ 2, chúng tôi hỏi về năng suất, anh Tuấn cho biết: “Đối với cây bơ, năm 2015 anh tận dụng lấy chồi giống ghép bán được gần 100 triệu, năm nay là năm ra bói đầu tiên nhưng cây nào cũng trĩu quả, cây ra ít cũng được 30kg, cây ra nhiều 50kg, giá bán trung bình tại vườn 65.000 đồng/kg. Dự kiến hết vụ sẽ thu hoạch khoảng 2.000kg bơ và cà phê cho thu 4,5 tấn nhân/ha”.
Để có được vườn bơ và vườn cà phê đẹp như hôm nay anh không ngừng học hỏi kỹ thuật chăm sóc và bỏ thời gian, công sức cho vườn cây của mình. Do đó anh rất chú trọng việc bổ sung dinh dưỡng cho cây trồng đặc biệt là dựa vào năng suất hàng năm mà cây cho thu để bón. Nguyên tắc bón phân của anh khác hẳn với người dân ở địa phương, anh “không bón phân chờ mưa, mà cũng không chờ mưa để bón phân, anh thường chủ động bón vào đúng thời điểm cảm thấy cây cần, trong vườn anh không xử lý cỏ dại mà anh để cỏ mọc tốt rồi dùng máy cắt cỏ bỏ xung quanh gốc cà phê, mục đích bổ sung nguồn phân hữu cơ, làm tăng độ tơi xốp, độ mùn cho đất, giảm bốc thoát hơi nước trong mùa khô, giảm rửa trôi phân bón trong mùa mưa,… Đối với cây bơ chăm sóc rất đơn giản, vì cây bơ là cây trồng xen trong vườn cà phê, do đó khi chăm sóc cho cà phê thì bón bổ sung cho bơ lượng phân theo quán tính, anh chưa có kế hoạch chăm sóc cụ thể. Anh cho biết thêm, trong thời gian tới giá quả bơ ổn định ở mức 65.000 đồng/kg thì cây bơ sẽ là cây cho thu nhập cao hơn nhiều so với cà phê, do đó anh sẽ có kế hoạch chăm sóc cho vườn bơ tốt hơn để đảm bảo được về năng suất và chất lượng của sản phẩm, anh dự kiến sau vụ thu hoạch cà phê sẽ chặt bỏ 2 cây cà phê ở 2 bên cây bơ, đồng thời tỉa cành và tạo tán để tạo độ thông thoáng cho cây bơ phát triển tán tối đa và đủ ánh sáng nuôi cây, giai đoạn quả bơ còn nhỏ tỉa bỏ quả vẹo, quả không đạt yêu cầu để tập trung dinh dưỡng cho những quả cân đối hơn, dinh dưỡng anh sẽ chú ý bổ sung đúng theo nhu cầu của cây để đảm bảo cây sinh trưởng phát triển và nuôi trái tốt nhất, theo như dự đoán thì năm 2017 sản lượng bơ sẽ tăng gấp 4-5 lần so với năm 2016.
Với mức thu nhập năm 2016 từ bán cây bơ ghép giống 034 khoảng 100 triệu, bán bơ thu bói khoảng 130 triệu, bán chồi giống cà phê trên 30 triệu và trên 700 triệu từ cà phê nhân, trừ hết chi phí còn trên 400 triệu đồng, đây là một con số tương đối lớn so với thu nhập của người dân ở vùng nông thôn. Kế hoạch trong thời gian tới anh tiếp tục ghép giống bơ 034 để bán cho bà con xung quanh, đồng thời trên cơ sở sản phẩm bơ của gia đình, anh sẽ liên kết với bà con nông dân cùng chung chí hướng để tổ chức sản xuất giống bơ 034, anh sẽ là người đứng ra tìm hợp đồng đầu ra và thu mua sản phẩm cho bà con, giúp bà con địa phương có thêm nguồn thu nhập để phát triển kinh tế của gia đình. Anh là người nhanh nhạy và quyết đoán, không sợ thất bại nên anh đã thành công, mô hình trồng xen bơ trong vườn cà phê của gia đình anh mang lại hiệu quả kinh tế hơn nhiều so với trồng cà phê thuần, đây là mô hình đáng để cho người dân xung quanh đến tham quan tìm hiểu và học hỏi cách làm ăn.
T.Phương – B.Hằng
- Xưởng Rang Trà Cafe
- Liên hệ:Barista Mr Nghĩa
- Zalo(Phone): 0942322324
- Email: tracafelamdong@gmail.com
- Website: www.rangxaycafe.com