Thức uống là thiết yếu đối với sức khỏe chúng ta. Tuy nhiên, ta hay uống vì thói quen hơn là vì nhu cầu cần thiết. Tốt nhất là chỉ uống khi thấy khát.
Nếu thấy khát thường xuyên, ta cần xem lại cách ăn của mình. Các thực phẩm từ động vật chứa hàm lượng muối sodium (natri) và các loại muối khoáng khác đặc biệt cao và dẫn đến tình trạng lưu giữ chất lỏng dư thừa trong cơ thể (bí tiểu). Ăn quá mức làm ta khát thường xuyên, cũng giống như việc sử dụng quá nhiều muối trong nấu ăn.
Uống Bao Nhiêu Nước Là Đủ ?
Trong điều kiện thời tiết nóng hoặc khí hậu ấm áp, ta tự nhiên có xu hướng muốn uống nhiều hơn và thích những thức uống lạnh. Tuy nhiên, dù có đang trong môi trường nóng, tốt nhất bạn nên tránh xa các thức uống quá lạnh. Những thức ăn và đồ uống lạnh có thể gây “sốc” hệ tiêu hóa, nguyên nhân dẫn đến phản ứng ngưng trệ lưu thông trong lòng ruột. Ấm áp là biểu hiện của sự sống. Cơ thể chúng ta cần được duy trì ở một nhiệt độ nhất định. Một sự dao động lên hoặc xuống dù nhỏ cũng có thể gây ra những bệnh lý hết sức nghiêm trọng. Những thức ăn và thức uống ấm hay nóng góp phần duy trì “ngọn lửa bên trong” đó. Những người già và trẻ nhỏ phải đặc biệt cẩn trọng trong việc tiêu thụ những thực phẩm lạnh.
Trong các gia đình thực dưỡng, chúng tôi thường phục vụ trà cành bancha như là thức uống chính sau hoặc giữa buổi ăn. Bacha là một loại trà thiên nhiên dịu nhẹ phù hợp cho cả trẻ em lẫn người lớn tuổi. Các thức uống thông thường khác bao gồm nước suối hay nước giếng, trà ngũ cốc rang, cà phê ngũ cốc và amasake. Được dùng ít thường xuyên hơn là nước táo ép hay các loại nước ép trái cây hữu cơ chất lượng cao khác cho khí hậu ôn đới, nước ép rau củ, trà xanh, trà thảo mộc hoặc nước khoáng. Các thức uống có hương liệu gây kích thích như cà phê, trà đen, trà bạc hà thường nên tránh. Rượu sake từ gạo lứt, rượu nho hoặc mận không đường, bia không đường, không chất bảo quản có thể được dùng với số lượng nhỏ tại các buổi tiệc hoặc trong các dịp đặc biệt khác.
NƯỚC
Nguồn nước chất lượng cần thiết cho việc nấu ăn hàng ngày. Nước suối thiên nhiên hoặc nước giếng sâu là lựa chọn tốt nhất. Nước máy có chất hóa học hay nước cất không tốt bằng. Nước khoáng không được khuyên khích dùng cho các nhu cầu hàng ngày nhưng có thể được dùng thỉnh thoảng trong các buổi tiệc thay cho thức uống có cồn hay nước ngọt.
Hiểu Về Nước – Nguyên Liệu Nấu Cơ Bản
TRÀ
Trà có nguồn gốc từ Assam, Ấn Độ sau đó cùng đạo Phật du nhập đến Trung Quốc và Nhật Bản. Ở Trung Đông, trà thường được trồng quanh chùa làm hàng rào. Khi còn nhỏ, tôi thường cùng bọn trẻ con leo qua các hàng rào trà quanh ngôi chùa trong làng và hái những bông hoa trắng xinh vào mùa xuân.
Tất cả trà là từ cây trà, nhưng không phải loại trà nào cũng giống nhau. Trà có thể làm từ chồi, lá, cành, cuống của bụi trà. Thời điểm thu hoạch và phương cách chế biến quyết định chất lượng trà. Trà đen (black tea), còn được biết như trà lá đỏ, là loại trà nổi tiếng nhất ở Phương Đông. Nó được lên men và chế biến phức tạp, thường được nhuộm màu, có hàm lượng tannin và caffeine cao, chất nhuộm màu đỏ làm trà có vị se và nồng. Các dạng thông thường của trà lá đỏ bao gồm Orange Pekoe và Souchong. Trà xanh được chế biến bằng cách dùng hơi nóng vừa phải thổi qua khối lá trà để ngăn chặn quá trình lên men của lá. Chế biến trà xanh đơn giản và ít công đoạn hơn nhưng loại trà này cũng có hàm lượng caffein cao. Các loại trà xanh cơ bản bao gồm Gunpowder , Young Hyson và Imperial. Trà Oolong là sự kết hợp giữa trà đen và trà xanh, luôn được ướp hoa dành dành (nhài tây) hay hoa lài. Trà cọng, làm từ cuống và cành của bụi trà, được biết đến như trà bancha hoặc trà kukicha ở Nhật Bản. Người ta hái chúng vào mùa hè hay mùa thu khi caffeine được giải phóng một cách tự nhiên khỏi cây trà. Bancha có nghĩa là “trà già”(late growing tea). Không giống trà đen, trà xanh hay trà olong có tính axít, trà cọng bancha có tính kiềm nhẹ, rất tốt cho hệ tiêu hóa, cần thiết cho việc trung hòa axít trong dạ dày, và còn nhiều tính năng trị liệu khác nữa.
TRÀ BANCHA
Cho 1.5 đến 2 muỗng canh cành trà đã rang vào ¾ quarts (tương đương khoảng 1.4 lít) nước suối rồi đem nấu. Bảo quản cành trà chưa dùng vào một cái lọ kín nắp. Khi nước sôi, giảm lửa và nấu thêm vài phút nữa, cụ thể khoảng 2-3 phút để có trà nhạt và 10-15 phút nếu muốn trà đậm hơn. Khi dùng, đặt một cái lọc trà bằng gỗ hoặc kim loại nhỏ trên mỗi cốc rồi rót trà vào. Xác trà có thể cho lại vào bình và sử dụng lại nhiều lần. Trà bancha có thể dùng nóng quanh năm hoặc dùng nguội vào mùa hè. Loại trà này có nhiều tính năng, được dùng cho mục đích điều trị, một giọt tương tamari, sắn dây hay các nguyên liệu khác có thể kết hợp cùng.
Bancha & kukicha
TRÀ XANH
Trà xanh có vị thanh nhẹ tự nhiên. Ở nhật, chúng tôi có phong tục phục vụ trà xanh trong giờ uống trà vào buổi trưa, cùng với các món dưa ngâm. Có một loại trà xanh rất đặc biệt, được làm từ những nụ trà đầu tiên của cây, được dùng trong các nghi lễ quan trọng. Trong các cửa hàng thực phẩm tự nhiên, trà xanh thỉnh thoảng được dán nhãn là “Lá trà xanh bancha”, đừng nên nhầm lẫn nó với “ Trà cành Bancha”. Vì với hàm lượng caffein cao, trà xanh chỉ nên dùng một cách rất hạn chế.
TRÀ LÚA MẠCH
Ở Nhật, chúng tôi gọi trà lúa mạch là Mugi Cha, và tên này được dùng phổ biến trong các cửa hàng thực phẩm tự nhiên, chúng tôi đã từng thưởng thức nó trong suốt mùa hè từ khi còn bé. Nó có thể được dùng nóng hay nguội. Để chuẩn bị tại nhà, hãy rang khô lúa mạch chưa bóc vỏ dưới nhiệt độ trung bình khoảng 10 phút hoặc đến khi nào nghe mùi thơm. Đảo và sốc chảo thường để trà không bị cháy khét. Sau đó đem nấu với lửa thấp, khoảng 5 đến 15 phút, tùy bạn muốn vị trà mạnh hay nhạt.
TRÀ GẠO LỨT RANG (Genmaicha)
Trà gạo lứt rang có mùi ngậy hấp dẫn và cách chế biến giống trà lúa mạch. Các loại trà ngũ cốc khác, như trà yến mạch, trà kê hay trà kiều mạch cùng có thể làm theo cách này. Tất cả các loại trà ngũ cốc lứt đều thích hợp dùng hàng ngày. Để đa dạng hơn, trà ngũ cốc có thể kết hợp với trà cành bancha (cân bằng Âm Dương). Tuy nhiên nếu bị nóng thì nên hạn chế trà ngũ cốc rang.
TRÀ RÂU BẮP
Người dân bản địa ở vùng Bắc Mỹ thưởng thức một cách truyền thống loại thức uống làm từ các sợi râu vàng của bắp tươi. Để chuẩn bị, cho nửa cup râu bắp tươi và 1 quart (gần 1 lít) nước suối rồi đem nấu, khi sổi giảm nhỏ lửa và đun thêm vài phút nữa. Trà râu bắp dùng rất tốt trong thời tiết nóng và có ích cho thận và tim.
TRÀ MƠ MUỐI
Trà mơ muối có vị chua nhẹ dễ chịu. Nó giúp làm mát cơ thể vào mùa hè và ngăn mất chất khoáng từ việc tiết mồ hôi. Bạn có thể nấu sôi 2 hoặc 3 quả mơ muối đã tách hạt vào 1 quart nước suối, giảm lửa và ninh khoảng 20 đến 30 phút. Bạn cũng có thể nấu 3-4 hạt quả mơ muối. Có thể thêm vào vài lá tía tô để làm tăng mùi vị. Trà mơ muối luôn được dùng mát vào mùa hè, mặc dù bạn có thể dùng nóng nếu thích. Vị của trà này không nên quá mặn nếu không nó sẽ làm bạn khát hơn thay vì giải khát.
TRÀ MU
Trà Mu là loại trà đặc biệt được đặt tên bởi George Ohsawa và được chế biến từ 9 đến 16 loại thảo mộc. Bao gồm một ít nhân sâm, một loại rễ rất mạnh mà chúng ta không dùng trong nấu ăn thực dưỡng. Trà Mu ra đời cho các mục đích điều trị, làm mạnh bao tử và cơ quan sinh sản, nhưng nó có thể được dùng thỉnh thoảng vào những khi thời tiết trở lạnh để làm khỏe người và tăng cường sinh lực. Trà này có vị ngọt nhẹ và rất dễ chịu. Trà Mu được đóng gói sẵn và bán tại các cửa hàng thực phẩm tự nhiên.
CÁC LOẠI TRÀ THẢO MỘC
Có nhiều loại trà thảo mộc làm từ các loài hoa, lá hoặc rễ của nhiều loại cây khác nhau. Tôi thích dùng trà thảo mộc thi thoảng, đặc biệt là những loại không quá mạnh hoặc quá kích thích. Nhiều loại trà thảo mộc rất thơm và gây thích thích, tôi nhận ra là mình dễ trở nên mất cân bằng nếu sử dụng chúng trong một thời gian dài. Các loại trà thảo mộc cũng có nhiều tính năng trị liệu, nhưng chúng ta phải hết sức cẩn thận khi áp dụng phương pháp này. Trong một trung tâm chăm sóc sức khỏe theo phương pháp thực dưỡng, chúng tôi sử dụng các loại trà trị liệu đặc biệt cho từng trường hợp riêng biệt, trong một khoảng thời gian ngắn và luôn luôn dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia có kinh nghiệm. Các loại trà thảo mộc truyền thống của Trung Quốc đặc biệt rất mạnh và theo tôi, chúng ta chỉ nên sử dụng khi có chỉ định của một chuyên gia về thảo mộc.
TRÀ BỒ CÔNG ANH
Tôi thích vị đắng của trà rễ bồ công anh. Loại trà được chế biến từ việc rửa sạch và phơi khô rễ , ngâm chúng vào nước nóng và thực hiện các bước còn lại giống như trà cành bancha.
Ích Lợi Của Trà Bồ Công Anh
CÀ PHÊ NGŨ CỐC
Cà phê ngũ cốc là một lựa chọn dinh dưỡng thay thế cho loại cà phê thông thường hoặc cà phê được lọc hết caffein vốn luôn được chế biến qua các quá trình hóa học.
CÀ PHÊ NGŨ CỐC LÀM TẠI NHÀ (Yannoh)
Công thức làm cà phê ngũ cốc được phổ biến bởi George Ohsawa gọi là Yannoh. Nó được đóng gói sẵn và có bán ở Nhật và Châu Âu. Đây là cách làm tại nhà
3 cup gạo lứt
5/4 cup lúa mỳ mùa đông
3/2 cup xích tiểu đậu
2 cup đậu gà
1 cup rễ rau diếp xoắn (chicory)
Rang khô riêng từng thành phần trong chảo đến khi chuyển đen, đảo đều trong lúc rang để tránh cháy khét. Trộn các loại ngũ cốc đã được rang, đậu và rễ rau diếp xoắn lại với nhau, nghiền mịn bằng máy nghiền thực phẩm. Khi pha, cho 1 muỗng cà phê yannon vào 1 cup nước rồi đem đun. Khi sôi, yannoh sẽ sủi bọt, nên hãy nhanh chóng giảm lửa và nấu 5 đến 10 phút nữa. Cất trữ bột cà phê trong hộp kín.
Việc kết hợp rau diếp xoắn với nhiều loại ngũ cốc và đậu khác nhau có thể làm tăng hương vị của cà phê ngũ cốc. Có nhiều loại được làm sẵn bày bán trong các cửa hàng thực phẩm tự nhiên. Tôi ưu tiên loại nào không có mật đường, mật ong, trái cây nhiệt đới khô, gia vị hoặc nhiều thành phần “mạnh” khác hơn.
NƯỚC ÉP RAU CỦ VÀ TRÁI CÂY
Lần đầu tiên tôi được nếm nước ép cà rốt tươi là tại một chợ nông sản ở Los Angeles. Nó thật sự rất ngon. Nguyên tắc khi chuẩn bị các bữa ăn thực dưỡng là hạn chế tối đa sử dụng nước ép rau củ và trái cây vì chúng quá đậm đặc để có thể tiêu thụ thường xuyên. Tuy nhiên, trong thời tiết nóng, một cốc nước ép chất lượng được chuẩn bị cho một dịp đặc biệt sẽ là điều thú vị. Trong các loại nước uống từ trái cây, nước ép hoặc nước táo ép không lên men (apple cider) là cân bằng nhất. Dù vậy, thỉnh thoảng bạn cũng có thể thưởng thức các loại nước ép từ nho, việt quất, đào, lê hay các loại trái cây nhiệt đới khác với một liều lượng nhỏ.
Công Dụng Của Nước Ép Cà Rốt
Một “nice punch” cho các bữa tiệc mùa hè có thể được chuẩn bị bằng cách kết hợp 1 quart (945ml) nước ép táo với ½ quart nước khoáng, trang trí thêm vài lát chanh (vỏ xanh hoặc vàng) hoặc cam. Vào mùa thu, các loại nước táo ép không lên men (rượu táo) có thể được dùng thỉnh thoảng cho những ai có sức khỏe tốt hoặc sử dụng như chất làm ngọt trong nấu ăn.
AMASAKE
Amasake là loại thức uống làm từ gạo nếp được lên men. Nó hơi sánh và rất ngon, mục đích truyền thống là dùng cho các bà mẹ đang cho con bú, trẻ con và những đối tượng cần làm khỏe người, tiếp thêm sinh lực. Amasake cũng có thể được sử dụng trong các loại bánh ngọt (pie, cake, pudding..) và các món nướng khác. Dùng nóng amasake vào những ngày mùa đông lạnh lẽo rất có lợi cho sức khỏe. Vào mùa hè, có thể dùng lạnh. Amasake luôn được dùng với một ít gừng mài. Ngày nay, trong các cửa hàng thực phẩm tự nhiên, amasake bán sẵn trong các bình 1 quart hay nửa quart. Ta có thể chế biến loại nước uống này tại nhà, dùng men koji làm cái. Công thức cơ bản như sau
AMASAKE LÀM TẠI NHÀ
4 cups gạo nếp lứt
8 cup nước suối
½ cup men koji
Vo sạch nếp, để ráo nước sau đó ngâm qua đêm. Cho nếp và nước ngâm vào nồi áp suất rồi đem nấu. Khi lên áp suất, hạ lửa và nấu tiếp 45 phút. Tắt bếp và để yên trong khoảng 45 phút nữa. Khi đã nguội đủ để có thể mở nồi, dùng tay trộn koji vào cơm nếp bằng tay. Sau đó cho hỗn hợp ra tô thủy tinh (đừng dùng đồ kim loại), phủ một khăn hay vải ướt, đặt gần lò nướng, lò sưởi hay bất kỳ nơi nào ấm. Để yên cho hỗn hợp lên men từ 4 đến 8 giờ. Trong suốt quá trình lên men, thỉnh thoảng đảo đều cho hỗn hợp và koji hòa với nhau. Khi lên men đủ, cho amasake vào nồi, đem nấu sôi. Khi thấy xuất hiện bọt, tắt lửa, để nguội, cho vào lọ hoặc bình thủy tinh, đừng đậy quá kín. Có thể bảo quan trong vài tuần kể từ khi quá trình lên men kết thúc. Để dùng amasake như một thức uống, đầu tiên khuấy và cho vào chảo tay cầm với một nhúm muối biển cùng với lượng nước vừa phải. Đem nấu sôi và dùng như thức uống nóng hoặc làm nguội và dùng lạnh. Khi được sử dụng như một chất làm ngọt trong các loại bánh, amasake có thể được cho vào trực tiếp hoặc trộn cho đến khi mịn trước.
Cách Nấu Trà Bình Minh
Cách Nấu Trà Củ Sen
Aveline Kushi’s Complete Guide to Macrobiotic Cooking: For Health, Harmony, and Peace
Lược dịch từ bởi Mỹ Kim
- Xưởng Rang Trà Cafe
- Liên hệ:Barista Mr Nghĩa
- Zalo(Phone): 0942322324
- Email: tracafelamdong@gmail.com
- Website: www.rangxaycafe.com